Tiện lợi trong việc thanh toán qua di động nhưng cần cẩn trọng

Phương thức thanh toán di động là sự lựa chọn tối ưu của nhiều người tiêu dùng thông minh. Hiện nay, chỉ cần trên tay chiếc điện thoại thông minh (smartphone), mọi người có thể thanh toán các loại dịch vụ như điện nước, nạp thẻ điện thoại, mua vé xem phim, trả tiền vé máy bay… dễ dàng qua vài thao tác. Tuy nhiên, thương mại điện tử (TMĐT) cũng trở thành những mục tiêu tấn công của các loại tội phạm công nghệ cao thông qua việc ăn cắp dữ liệu, thong tin cá nhân của người dung để rút trộm tiền

Thẻ thanh toán đang là mục tiêu tấn công của các loại tội phạm công nghệ cao

Trong thời gian gần đây, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin và sự ra đời của nhiều sản phẩm smartphone; đồng thời nắm bắt xu hướng của người tiêu dùng cần sự linh hoạt trong thanh toán, nhiều ứng dụng (app) thanh toán trên smartphone được các ngân hàng thương mại và các doanh nghiệp công nghệ triển khai. Chỉ cần mở một tài khoản ngân hàng và liên thông nó qua ứng dụng thanh toán trên điện thoại (Mobile Banking), từ đó thông qua vài thao tác đơn giản trên chiếc điện thoại di động và máy quẹt thẻ, người dùng có thể hoàn tất việc thanh toán mua hàng tại các cửa hàng.

Tuy nhiên, người tiêu dùng không thể ngờ có rất nhiều cái bẫy đang giăng ra. Khi truy cập nhầm vào các trang web giả mạo, các thông tin cá nhân, trong đó có số tài khoản sẽ bị sao lưu vì những mục đích trái phép, khó kiểm soát. Không ít khách hàng tham gia thanh toán điện tử lâm vào tình cảnh “lợi thì có lợi nhưng răng chẳng còn”.

Thế nhưng, ví điện tử cũng được nhiều người sử dụng trong việc thanh toán qua điện thoại như MoMo, TiMo, ZaloPay, SamsungPay… Điểm mạnh của ví điện tử là cho phép khách hàng thanh toán trực tuyến (online) các loại hình dịch vụ internet, hóa đơn tiền điện, nạp tiền điện thoại thuê bao trả trước… Theo anh Phan Công Tuấn, ngụ Phú Hoà, TP. Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương là một khách hàng sử dụng dịch vụ MoMo cho biết, thông qua ví MoMo anh có thể thanh toán cước các dịch vụ mà MoMo liên kết. Chỉ cần vài thao tác là anh có thể thanh toán thẻ cào điện thoại, trả tiền điện nước… mọi lúc, không cần phải đến các đại lý, nơi bán để thanh toán.

Các chuyên gia tài chính đánh giá, việc cơ quan chức năng cấp phép cho hơn 20 loại hình ví điện tử trong thời gian qua cho thấy sự hấp dẫn của loại hình thanh toán bằng tiền điện tử (E-Cash); dù ở đâu, bất cứ thời điểm nào khách hàng cũng có thể thanh toán, chuyển tiền qua ngân hàng… chỉ bằng vài thao tác. Bên cạnh đó, việc ví điện tử liên kết với nhiều đối tác ở các lĩnh vực đã tạo điều kiện thuận lợi cho người tiêu dùng, như ví MoMo đã liên kết với 25 ngân hàng và thẻ quốc tế, người dùng không cần phải cầm tiền mặt hay thẻ ATM, thẻ tín dụng khi đi mua sắm.

Theo Luật sư Nguyễn Thị Xuân Hoàng – Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Thị Xuân Hoàng, đoàn luật sư TPHCM cũng cho rằng, tuy các ngân hàng và các đơn vị cung cấp dịch vụ luôn khẳng định bảo đảm an toàn khi giao dịch, thanh toán, nhưng người dùng cũng nên lưu lại thời điểm, hình thức giao dịch hay thanh toán bằng việc chụp lại màn hình hoặc là lưu lại các thông tin cần thiết, để khi có sự cố xảy ra thì có cơ sở để giải quyết.

Rõ ràng, việc giao dịch thanh toán online rất nhanh chóng, tiện lợi nhưng cũng tiềm ẩn những nguy cơ đến từ tội phạm công nghệ. Một trong những vấn đề đặt ra khi sử dụng các app thanh toán này chính là sự bảo mật và việc giải quyết khi có sự cố xảy ra. Theo đại diện Công ty Cổ phần Dịch vụ di động trực tuyến (đơn vị cung cấp ví MoMo), với ví MoMo, đây là loại ví điện tử có cơ chế bảo mật rất tốt với chứng nhận bảo mật toàn cầu PCI DSS cấp độ Service Provider (cấp độ nhà cung cấp dịch vụ). MoMo cũng được cấp phép quản lý bởi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định của pháp luật, vì thế luôn bảo đảm an toàn thông tin cũng như không dễ hack hệ thống, tài khoản người dùng.

Theo ThS. Phan Thế Thắng – Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Công Thương, cho biết, nhiều website bán hàng trực tuyến nhằm mục đích lấy cắp thông tin cá nhân của người tiêu dùng như thông tin về tài khoản thành viên, email và nhiều trường hợp cả thông tin tài khoản ngân hàng. Thông qua đó, các tổ chức, cá nhân này có thể lấy cắp tiền của người tiêu dùng từ tài khoản mua hàng hoặc tài khoản ngân hàng. Đây là thực trạng đáng báo động của thương mại điện tử tại Việt Nam hiện nay. “Khách hàng nên chọn hình thức thanh toán an toàn có độ an toàn cao, kèm các chính sách hoàn trả lại tiền khi gặp rủi ro. Khi thấy quyền lợi của mình bị vi phạm, người tiêu dùng cần gửi yêu cầu tới các cơ quan có thẩm quyền để được hỗ trợ, giải quyết”, ông Thắng gợi ý.

Các chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo người dùng không nên chủ quan và phải tuân thủ tuyệt đối những yêu cầu trong quá trình sử dụng các app, dịch vụ ví điện tử. Người dùng cần hạn chế giao dịch khi dùng mạng internet công cộng, vì mạng này thường ẩn chứa nhiều rủi ro mà tin tặc có thể sử dụng công cụ đặc biệt để nghe lén các gói tin truyền tải, từ đó tìm ra thông tin cá nhân…

Minh Sơn – Tuấn Hải