Hãng tin Đức, DW,  đánh giá thỏa thuận thương mại EU-Việt Nam này sẽ là tham vọng nhất mà khối đã từng đàm phán với một quốc gia đang phát triển.

Trong tám năm, EU và Việt Nam đã đàm phán một hiệp định thương mại tự do sẽ mở ra thị trường của các quốc gia Đông Nam Á đang phát triển cho khối thương mại lớn nhất thế giới.

Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) sẽ bãi bỏ 99% thuế hải quan, xóa bỏ các rào cản quan liêu bằng cách sắp xếp các tiêu chuẩn cho hàng hóa như xe hơi và thuốc men, và đảm bảo tiếp cận thị trường dễ dàng hơn cho cả các công ty châu Âu và Việt Nam.

Vào thứ ba này, Ủy ban Thương mại Quốc tế của Quốc hội EU (INTA) sẽ trình bày dự thảo nghị quyết của EVFTA. Nếu Nghị viện châu Âu chấp nhận nghị quyết trong phiên họp toàn thể vào tháng 2, EVFTA sẽ có hiệu lực sau đó một tháng.

Ủy ban châu Âu mô tả EVFTA là thỏa thuận thương mại tự do tham vọng nhất mà EU từng ký kết với một quốc gia đang phát triển. Theo EU, thỏa thuận này có thể mang lại 15 tỷ euro (16,6 tỷ USD) giá trị xuất khẩu bổ sung hàng năm cho EU vào năm 2035.

Nguyễn Minh Vũ, đại sứ Việt Nam tại Đức, cho rằng thỏa thuận này là một bước tiến tích cực cho các nền kinh tế của Việt Nam và EU.

“Trong bối cảnh căng thẳng thương mại và chủ nghĩa bảo hộ đang gia tăng, EVFTA cung cấp tín hiệu hỗ trợ mạnh mẽ từ cả hai phía cho toàn cầu hóa và các cam kết không lay chuyển đối với một hệ thống thương mại tự do và dựa trên các quy tắc”, ông nói với DW.

Erwin Schweissmus, cựu người đứng đầu Quỹ Friedrich-Ebert tại Việt Nam nói rằng EVFTA là một phần của chiến lược kinh tế rộng lớn hơn của EU ở Đông Nam Á. EVFTA sẽ là hiệp định thương mại tự do thứ hai của EU với một thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Vào tháng 11 năm 2019, một hiệp định thương mại tự do EU-Singapore có hiệu lực.

Tại sao EU muốn có một thỏa thuận?

EU cũng đang trong giai đoạn đầu đàm phán các thỏa thuận tương tự với Thái Lan, Malaysia và Indonesia.

“Về lâu dài, có thể có một thỏa thuận ASEAN-EU”, ông Schweissmus nói thêm rằng Việt Nam có tầm quan trọng chiến lược đối với EU khi nước này tìm cách mở rộng ảnh hưởng trong khu vực, đặc biệt là xem xét ảnh hưởng đang gia tăng của Trung Quốc. Chẳng hạn, EU đã ký kết hợp tác an ninh với Việt Nam vào năm 2019.

Đại sứ Vũ cũng tin chắc rằng EVFTA sẽ làm sâu sắc hơn đáng kể mối quan hệ đối tác chiến lược giữa EU và Việt Nam về kinh tế và chính trị.

Nền kinh tế định hướng xuất khẩu của Việt Nam đã dựa vào thương mại tự do trong nhiều năm. Không có quốc gia ASEAN nào khác ngoài Singapore đã ký kết nhiều hiệp định thương mại tự do (tổng cộng 11, hiện có thêm 5 hiệp định đang được đàm phán). Chiến lược đã được duy trì cho đến nay. Theo chính phủ, nền kinh tế của Việt Nam đã tăng trưởng trung bình 6,5% trong năm năm qua.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài đã đóng một vai trò lớn trong việc này và EVFTA sẽ khiến Việt Nam trở nên hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư, đặc biệt là từ EU.

“EU là nhà đầu tư nước ngoài lớn thứ năm của Việt Nam. Thật hợp lý khi hy vọng rằng con số này sẽ tăng đáng kể”, ông Vũ nói thêm rằng 62% các nhà đầu tư từ EU có quan điểm tích cực về việc kinh doanh tại Việt Nam.