Dịch HIV có xu hướng gia tăng

Hoàng Nguyên

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan phát biểu tại Lễ mít tinh hưởng ứng Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2022

Lễ mít tinh hưởng ứng Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2022 được chọn là: “Chấm dứt dịch AIDS – Thanh niên sẵn sàng” do Bộ Y tế tổ chức vừa diễn ra tại Bắc Ninh.

Mục tiêu kết thúc dịch AIDS vào năm 2030

Lễ mít tinh hướng đến mục tiêu huy động sự quan tâm, tham gia cuả lãnh đạo các cấp, các ban ngành, đoàn thể, các tổ chức xã hội và các tầng lớp nhân dân về công tác phòng, chống HIV/AIDS.Tạo điều kiện cho mọi người dân tham gia vào các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.

Đồng thời tăng cường sự hỗ trợ của gia đình, xã hội với người nhiễm HIV/AIDS và trách nhiệm của người nhiễm HIV/AIDS với gia đình, xã hội nhằm giảm kỳ thị, phân biệt đối xử  với người  bị nhiễm HIV/AIDS.

Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS năm 2022 diễn ra trong bối cảnh đáng lưu ý đó là xu hướng dịch HIV đang thay đổi từ hình thái lây nhiễm chủ yếu từ đường máu sang lây qua đường tình dục. Người được phát hiện nhiễm HIV chủ yếu trong nhóm tuổi trẻ và nhiễm HIV trong nhóm tuổi trẻ tăng nhanh trong những năm gần đây.

Phát biểu tại Lễ mít tinh, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, , từ năm 2020 đến nay, dịch HIV đã có xu hướng gia tăng. Nếu như giai đoạn từ năm 2017 đến năm 2019 mỗi năm chúng ta phát hiện được khoảng 10.000 trường hợp nhiễm HIV thì 02 năm qua, mặc dù dịch COVID-19 đã ảnh hưởng đến việc xét nghiệm HIV nhưng mỗi năm Việt Nam có hơn 13.000 trường hợp nhiễm HIV được báo cáo.

Năm 2022, có tới 50% số ca nhiễm HIV được phát hiện ở nhóm tuổi dưới 29 tuổi. Nam quan hệ tình dục đồng giới đang được báo cáo là nhóm đối tượng nhiễm HIV chủ yếu ở Việt Nam hiện nay, có những địa phương báo cáo có 60% – 80% người nhiễm HIV được phát hiện trong năm qua là thuộc nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới.

Vẫn theo Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan, trong bối cảnh diễn biến dịch phức tạp, cùng với khó khăn sau đại dịch COVID, Chiến lược quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030 đặt ra ba mục tiêu 95-95-95 đó là: 95% người nhiễm HIV biết tình trạng nhiễm HIV của mình; 95% người chẩn đoán nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc ARV; và 95% người điều trị bằng thuốc ARV đạt tải lượng vi rút dưới ngưỡng ức chế. Trong ba mục tiêu đó thì 2 mục tiêu đầu Việt Nam mới chỉ đạt 84% và 79% ở thời điểm cuối năm 2021.

“Đưa ra và nhắc lại một số con số trên, tôi muốn thông tin với các quý vị rằng: Chương trình phòng, chống HIV/AIDS ở Việt Nam còn rất nhiều việc cần phải làm nhất là để đạt được mục tiêu kết thúc dịch AIDS vào năm 2030. Dịch HIV rất có thể bùng phát trở lại nếu chúng ta chủ quan thiếu quan tâm, không đầu tư thỏa đáng cho công cuộc phòng, chống HIV/AIDS”, Bộ trưởng nói

Cứu hàng trăm ngàn người không bị nhiễm HIV

Bối cảnh như vậy, nhưng nhìn lại các nỗ lực và kết quả đạt được trong phòng, chống HIV/AIDS nhìn chung vẫn rất lạc quan. Mặc dù hai năm vừa qua phải đối phó với đại dịch COVID-19, nhưng từ trung ương đến các địa phương vẫn nỗ lực triển khai các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS.

Hoạt động phòng, chống HIV/AIDS của Việt Nam được các chuyên gia quốc tế đánh giá cao. Nhiều mô hình, sáng kiến và kết quả phòng, chống HIV/AIDS được quốc tế cho rằng đó là điểm sáng trên bản đồ phòng, chống HIV/AIDS thế giới. Theo tính toán của các chuyên gia quốc tế chỉ tính riêng giai đoạn từ 2001 đến nay việc triển khai các can thiệp phòng, chống HIV/AIDS Việt Nam đã cứu được hơn 960 ngàn người không bị nhiễm HIV.

Năm 2022, Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn ma túy, mại dâm chọn chủ đề cho Tháng hành động quốc gia phòng, chống HIV/AIDS của Việt Nam là: “Chấm dứt dịch AIDS – Thanh niên sẵn sàng”. Việc lựa chọn chủ đề này thích hợp với bối cảnh tình hình dịch HIV ở Việt Nam hiện nay.

Đây cũng là đối tượng cần được quan tâm trong thời gian tới khi chúng ta muốn đạt mục tiêu kết thúc dịch bệnh AIDS vào năm 2030.

Việc chấm dứt dịch AIDS chỉ có thể thành công nếu chúng ta huy động được thanh niên chủ động tham gia có hiệu quả vào các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS trong thời gian tới.